NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
زُهَيْرُ
بْنُ حَرْبٍ
وَعُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
قَالَا
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الْفُضَيْلِ
عَنْ مُغِيرَةَ
عَنْ أُمِّ
مُوسَى عَنْ
عَلِيٍّ
عَلَيْهِ
السَّلَام
قَالَ كَانَ
آخِرُ
كَلَامِ رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
الصَّلَاةَ
الصَّلَاةَ
اتَّقُوا
اللَّهَ
فِيمَا
مَلَكَتْ
أَيْمَانُكُمْ
Ali Aleyhisselam'dan
demiştir ki:
Rasûlullah (s.a.v.)'in
son sözü: "namaz'a (sarılın) namaza!... (Bir de) sağ ellerinizin sahip
olduğu kimseler hakkında Allah'dan korkun" oldu.
İzah:
İbn Mace, vesaya
Bu hadis-i şerifte Rasulü
zişan efendimiz son nefesini verirken beş vakit namaza devam edilmesini ve
müslümanlann ellerinde bulunan kölelerin haklarına eksiksiz bir şekilde riayet
edilmesini vasiyyet etmiştir.
Görüldüğü gibi mallar
genellikle el ile kazanıldığı ve alışverişlerde çoğunlukla sağ el kullanıldığı
için köleler "sağ ellerinizin malik olduğu" tabiriyle ifade
edilmiştir.
Efendimiz son nefesinde
bu iki hususu vasiyet etmekle bunların dindeki önemini son bir defa daha
vurgulamak istemiştir. Çünkü bilindiği gibi namaz dinin direği, Cennetin
anahtarı[Ahmed b. Hanbel.II. 340] gözlerin nuru,[Nesaî, işretü'n-nisa]
mü'minlerin can ve tenlerinin rahatlama yeri [Ebu Davud 4985 nolu hadis.] bütün
kötülüklerden alıkoyucudur.[Ankebût 45]
Köleler ise çaresiz ve
zayıf kimselerdir. İnsanların ellerinde esirdir.. Bu mevzuda gelen hadislerden
bazılarının meali şöyledir:
1. "Biriniz için
hizmetçisi yemeğini hazırlayıp da getirdiği zamanki o hizmetçi yemeğin
sıcağına, dumanına katlanmıştır; onu kendisi ile beraber oturtsun! O da sensin!
Şayet yemek az olursa eline ondan bir yudum yahut iki yudum
koyuversin."[Ebu Davud, et’ime]
2. ''Yiyeceği ve giyeceği kölenin hakkıdır.
Kendisine iş olarak da ancak gücünün yettiği şey yüklenir."[Müslim, eymân]
3. Hz. Ebu Bekir
Sıddîk'ten rivayet edildiğine göre, Rasûlullah (s.a.v.): "Mülkiyet;
altındaki (köle ve cariye)lere kötü davranan kimse cennete girmeyecek"
buyurmuş da sahabiler:
Ey Allah'ın Resulü!
Köle ve cariyeleriyle yetimleri en çok bulunan ümmetin bu ümmet olduğunu bize
sen haber vermedin mi? demişler. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.):
Evet, artık evladınıza
değer verdiğiniz gibi onlara da ikramda bulununuz ve yediğiniz yemekten ona da
yediriniz, buyurmuştur. (Bu defa da) sahabiler:
Peki ama köle ve
cariyeler bize dünyada ne menfaat sağlar? demişler. Rasûlullah (s.a.v.)da:
Bağlayıp beslediğin bir
at üstünde Allah yolunda savaşırsın, senin memlûkünde senin ihtiyacını
giderir. Namaz kıldığı zaman artık o senin kardeşindir." buyurmuştur.[İbn
Mace, edeb]
4. "Köle Allah'ın
hakkını ve sahiplerinin hakkını eda ettiği vakit ona iki ecir
verilir."[Müslim, eymân]